Sau khi uống, capecitabine được hấp thu nhanh chóng và rộng khắp, sau đó được chuyển hoá mạnh thành chất chuyển hóa 5'-deoxy-5-fluorocytidine (5'-DFCR) và 5'DFUR. Dùng cùng với thức ăn làm giảm tỉ lệ hấp thu capecitabine, nhưng chỉ ảnh hưởng rất ít tới diện tích dưới đường cong (AUC) của 5'DFUR và chất chuyển hóa tiếp theo của nó là 5-FU. Với liều 1250mg/m2 vào ngày thứ 14 sau khi ăn, nồng độ đỉnh huyết tương (Cmax tính bằng mcg/ml) cho capecitabine, 5'-DFCR, 5'-DFUR, 5-FU và FBAL tương ứng là 4,47, 3,05, 12,1, 0,95 và 5,46. Thời gian để đạt tới nồng độ đỉnh huyết tương (Tmax tính bằng giờ) tương ứng là 1,50, 2,00, 2,00, 2,00 và 3,34. Giá trị AUC0-á tính bằng mcgh/ml tương ứng là 7,75, 7,24, 24,6, 2,03 và 36,3.
Phân phối
Gắn kết với Protein
Các nghiên cứu huyết tương trên in-vitro đã chứng minh rằng tỉ lệ gắn kết protein của capecitabine, 5'-DFCR, 5'-DFUR và 5-FU lần lượt là 54%, 10%, 62% và 10%, chủ yếu gắn với albumin.
Chuyển hóa
Capecitabineđược chuyển hóa đầu tiên bởi men carboxylesterase ở gan thành 5'-DFCR, chất này sau đó được chuyển thành 5'-DFUR bởi cytidine deaminase, là men tập trung chủ yếu ở gan và mô khối u.
Sự hình thành 5-FU xảy ra chủ yếu tại vị trí khối u bởi yếu tố tạo mạch có liên quan đến khối u là dThdPase, do đó làm giảm tối đa mức độ của mô lành với 5-FU trong cơ thể. AUC huyết tương của 5-FU thấp hơn 6 đến 22 lần nồng độ sau khi truyền tĩnh mạch nhanh 5-FU (liều 600mg/m2). Các chất chuyển hóa của capecitabine chỉ trở nên có độc tính sau khi chuyển thành 5-FU và các chất đồng hóa của 5-FU (xem phần Cơ chế hoạt động).
5-FU được chuyển hóa tiếp thành các chất chuyển hóa không có hoạt tính dihydro-5-fluoruracil (FUH2), 5 fluoro-ureidopropionic acid (FUPA) và á-fluoro-â-alanine (FBAL) thông qua dihydropyrimidine dehydrogenase (DPD), chất này mang tính chuyển hóa chậm.
Đào thải
Thời gian bán thải (t1/2 tính bằng giờ) của capecitabine, 5'-DFCR, 5'-DFUR, 5 FU và FBAL tương ứng là 0.85, 1.11, 0.66, 0.76 và 3.23. Dược động học của capecitabine được đánh giá trên khoảng liều là 502-3514mg/m2/ngày. Các thông số của capecitabine, 5'-DFCR và 5'-DFUR được đo vào ngày đầu tiên và ngày 14 là như nhau. AUC của 5-FU là 30%-35% cao hơn vào ngày 14, nhưng không tăng lên sau đó (ngày 22). Tại liều điều trị, dược động học của capecitabine và các chất chuyển hoá của nó tỉ lệ với liều, trừ 5-FU.
Sau khi uống, các chất chuyển hóa của capecitabine được tìm thấy chủ yếu trong nước tiểu. 95.5% liều capecitabine được dùng tìm thấy trong nước tiểu. Bài tiết trong phân rất ít (2,6%). Chất chuyển hóa chính có trong nước tiểu là FBAL, chiếm 57% liều dùng. Khoảng 3% liều dùng được đào thải trong nước tiểu dưới dạng thuốc không đổi.
Chế độ điều trị kết hợp
Các nghiên cứu pha I đánh giá tác động của Xeloda lên dược động học của hoặc docetaxel hoặc paclitaxel và ngược lại cho thấy Xeloda không tác động lên dược động học của docetaxel hoặc paclitaxel (Cmax và AUC) và docetaxel hoặc paclitaxel cũng không tác động lên dược động học của 5'-DFUR (chất chuyển hóa quan trọng nhất của capecitabine).
Dược động học ở dân số đặc biệt
Phân tích dược động học dân số được tiến hành sau khi điều trị Xeloda ở 505 bệnh nhân bị ung thư đại trực tràng ở liều 1250mg/m2 hai lần mỗi ngày. Giới tính, có hoặc không có di căn ở gan lúc ban đầu, đánh giá tổng trạng Karnofsky, bilirubin toàn phần, albumin huyết thanh, ASAT và ALAT không có tác động có ý nghĩa thống kê lên dược động học của 5'-DFUR, 5-FU và FBAL.
Bệnh nhân bị suy gan do di căn ở gan
Không ghi nhận tác động có ý nghĩa lâm sàng của capecitabine lên hoạt tính sinh học và dược động học trên những bệnh nhân ung thư có chức năng gan giảm từ nhẹ đến trung bình do di căn ở gan (xem phần Các hướng dẫn liều dùng đặc biệt).
Không có dữ liệu dược động học trên những bệnh nhân suy gan nặng.
Bệnh nhân bị suy thận
Dựa vào nghiên cứu dược động học trên những bệnh nhân ung thư bị suy thận mức độ từ nhẹ đến nặng, không thấy bằng chứng về sự tác động của độ thanh thải creatinine lên dược động học của thuốc nguyên thủy và 5-FU. Nghiên cứu cho thấy độ thanh thải creatinine có ảnh hưởng đến mức độ tiếp xúc toàn thân với 5'-DFUR (AUC tăng 35% khi độ thanh thải giảm 50%) và với FBAL (AUC tăng 114% khi độ thanh thải creatinine giảm khoảng 50%). FBAL là chất chuyển hóa không có hoạt tính chống tăng sinh; 5'-DFUR là tiền chất trực tiếp của 5-FU (xem phần Các hướng dẫn liều dùng đặc biệt).
Người già
Dựa vào phân tích dược động học dân số, bao gồm những bệnh nhân có khoảng tuổi rộng (từ 27 đến 86 tuổi) và bao gồm 234 (46%) bệnh nhân có tuổi 65 trở lên, cho thấy tuổi không ảnh hưởng đến dược động học của 5'-DFUR và 5-FU. AUC của FBAL tăng theo tuổi (tuổi tăng 20% làm AUC của FBAL tăng 15%). Sự tăng này có thể do thay đổi chức năng thận (xem phần Các hướng dẫn liều dùng đặc biệt, xem phần Dược động học ở số dân đặc biệt, phần bệnh nhân bị suy thận).
Chủng tộc
Dựa vào phân tích dược động học dân số của 455 bệnh nhân da trắng (90,1%), 22 bệnh nhân da đen (4,4%) và 28 bệnh nhân của các chủng tộc hoặc sắc tộc khác (5,5%), dược động học của những bệnh nhân chủng da đen không khác dược động học ở chủng người da trắng.
Capecitabine không phải là chất độc tế bào trên in vitro. Tuy nhiên, trên in vivo, thuốc được biến đổi liên tiếp thành chất gốc độc tế bào là 5-fluorouracil (5-FU), chất này sẽ được chuyển hoá tiếp.
Sự hình thành 5-FU tại khối u nhờ xúc tác một cách tối ưu của yếu tố tạo mạch liên quan tới khối u là thymidine phosphorylase (dThdPase), nhờ đó làm giảm tối đa mức độ của mô lành với 5-FU trong cơ thể.
Sự biến đổi sinh học tuần tự của men từ capecitabine thành 5-FU dẫn tới nồng độ của 5-FU cao hơn trong mô khối u. Sau khi cho bệnh nhân bị ung thư đại trực tràng (N=8) uống capecitabine, tỉ số nồng độ của 5FU ở khối u đại trực tràng so với các mô gần kề là 3,2 (dao động từ 0,9 đến 8,0). Tỉ số nồng độ ở khối u so với huyết tương là 21,4 (dao động từ 3,9 đến 59,9) trong khi tỉ số ở các mô khỏe mạnh so với huyết tương là 8,9 (dao động từ 3,0 đến 25,8). Hoạt tính của thymidine phosphorylase cao hơn gấp 4 lần ở khối u đại trực tràng so với mô bình thường bên cạnh.
Một vài khối u ở người, như ung thư vú, dạ dày, đại trực tràng, cổ tử cung, và buồng trứng, có nồng độ thymidine phosphorylase cao hơn (có khả năng chuyển 5'-DFUR [5'-deoxy-5-fluorouridine] thành 5-FU) so với các mô bình thường tương ứng.
Các tế bào bình thường và các tế bào khối u chuyển hóa 5-FU thành 5-fluoro-2-deoxyuridine monophosphate (FdUMP) và 5-fluorouridine triphosphate (FUTP). Những chất chuyển hóa này sẽ làm tổn thương tế bào bằng hai cơ chế. Đầu tiên, FdUMP và đồng yếu tố folate N5-10-methylenetetrahydrofolate gắn với thymidylate synthase (TS) tạo nên một phức hợp gồm ba yếu tố đồng hoá trị. Sự gắn kết này sẽ ức chế sự hình thành thymidylate từ uracil. Thymidylate là một tiền chất cần thiết của thymidine triphosphate, một chất cần thiết cho sự tổng hợp DNA, vì vậy sự thiếu hụt hợp chất này có thể ức chế sự phân chia tế bào. Thứ hai, các men sao chép nhân có thể kết hợp một cách nhầm lẫn FUTP thay vì uridine triphosphate (UTP) trong quá trình tổng hợp RNA. Lỗi chuyển hóa này có thể ảnh hưởng tới sự tổng hợp RNA và protein.
Capecitabine là một loại thuốc ung thư mà cản trở sự tăng trưởng của tế bào ung thư và làm chậm sự lây lan của chúng trong cơ thể.
Capecitabine được sử dụng để điều trị ung thư vú và ung thư đại tràng hoặc trực tràng đã di căn đến các bộ phận khác của cơ thể.
Capecitabine thường được sử dụng kết hợp với các loại thuốc trị ung thư khác và / hoặc xạ trị.
Capecitabine cũng có thể được sử dụng cho các mục đích không được liệt kê trong hướng dẫn thuốc.
Capecitabine được sử dụng để điều trị ung thư vú và ung thư đại tràng hoặc trực tràng đã di căn đến các bộ phận khác của cơ thể
Mẫn cảm với Capecitabine
Tình trạng sức khỏe nào ảnh hưởng đến capecitabine?
Tình trạng sức khỏe của bạn có thể ảnh hưởng đến việc sử dụng thuốc này. Báo cho bác sĩ biết nếu bạn có bất kỳ vấn đề sức khỏe nào, đặc biệt là:
- Dị ứng với 5-fluorouracil.
- Bệnh thận nghiêm trọng.
- Cơ thể bạn thiếu enzyme dihydropyrimidine dehydrogenase (DPD) – Không nên sử dụng ở những bệnh nhân với những tình trạng này.
- Có tiền sử bệnh tim mạch vành- Có thể gây tác dụng phụ tồi tệ hơn.
- Mất nước
- Bệnh thận, nhẹ hoặc trung bình
- Bệnh gan – Sử dụng một cách thận trọng. Có thể làm cho tình trạng bệnh tồi tệ hơn.
- Nhiễm trùng – Có thể làm giảm khả năng chống lại nhiễm trùng của cơ thể.
Thức ăn và rượu bia có tương tác tới capecitabine không?
Những loại thuốc nhất định không được dùng trong bữa ăn hoặc cùng lúc với những loại thức ăn nhất định vì có thể xảy ra tương tác. Rượu và thuốc lá cũng có thể tương tác với vài loại thuốc nhất định. Hãy tham khảo ý kiến chuyên gia sức khỏe của bạn về việc uống thuốc cùng thức ăn, rượu và thuốc lá.
- leucovorin;
- phenytoin;
- tim hoặc huyết áp thuốc;
- thuốc tiểu đường; hoặc
- NSAID (thuốc chống viêm không steroid) – ibuprofen (Advil, Motrin), naproxen (Aleve), celecoxib, diclofenac, indomethacin, meloxicam, và những thuốc khác.
Không nên dùng thuốc này nếu bạn bị dị ứng với Capecitabine hoặc fluorouracil (Adrucil), hoặc nếu bạn có:
- Bệnh thận nặng;
- Rối loạn trao đổi chất được gọi là thiếu DPD(dihydropyrimidine dehydrogenase).
Để chắc chắn rằng Capecitabine là an toàn cho bạn, cho bác sĩ biết nếu bạn có bất kỳ các vấn đề sau:
- Bệnh thận;
- Bệnh gan;
- Có tiền sử bệnh động mạch vành;
- Nếu bạn dùng thuốc chống đông máu (warfarin, coumadin, jantoven).
Những điều cần lưu ý nếu bạn đang mang thai hoặc cho con bú
Vẫn chưa có đầy đủ các nghiên cứu để xác định rủi ro khi dùng thuốc này trong thời kỳ mang thai hoặc cho con bú. Trước khi dùng thuốc, hãy luôn hỏi ý kiến bác sĩ để cân nhắc giữa lợi ích và nguy cơ. Thuốc này thuộc nhóm thuốc D đối với thai kỳ, theo Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA).
Ghi chú: Phân loại thuốc dùng cho phụ nữ có thai:
- A= Không có nguy cơ;
- B = Không có nguy cơ trong vài nghiên cứu;
- C = Có thể có nguy cơ;
- D = Có bằng chứng về nguy cơ;
- X = Chống chỉ định;
- N = Vẫn chưa biết.
Nhận trợ giúp y tế khẩn cấp nếu bạn có bất cứ dấu hiệu của một phản ứng dị ứng: phát ban; khó thở; sưng mặt, môi, lưỡi, hoặc họng.
Hãy gọi cho bác sĩ ngay nếu bạn có một tác dụng phụ nghiêm trọng như:
- buồn nôn, chán ăn, ăn ít hơn bình thường, nôn (nhiều hơn một lần trong 24 giờ);
- tiêu chảy nặng (hơn 4 lần mỗi ngày, hoặc suốt đêm);
- đẫm máu, màu đen, hoặc phân hắc ín;
- ho ra máu hoặc nôn mửa giống như bã cà phê;
- sốt, ớn lạnh, đau nhức cơ thể, các triệu chứng cúm, dễ bầm tím hoặc chảy máu, đốm trắng hay lở loét trong miệng hoặc trên môi của bạn;
- da nhợt nhạt, cảm thấy rắc rối choáng váng hoặc khó thở, nhịp tim nhanh, tập trung;
- đau, đau, đỏ, sưng, phồng rộp, hoặc lột da trên tay hoặc chân của bạn;
- sưng tấy, tăng cân nhanh chóng; hoặc
- vàng da (vàng da hoặc mắt).
Phản ứng phụ thường có thể bao gồm:
- đau bụng hoặc khó chịu, táo bón;
- cảm giác mệt mỏi;
- phát ban da nhẹ; hoặc
- tê hoặc ngứa ran ở bàn tay hoặc bàn chân của bạn.
Đây không phải là một danh sách đầy đủ các tác dụng phụ và những điều khác có thể xảy ra. Gọi cho bác sĩ để được tư vấn y tế về tác dụng phụ.
Dùng thuốc này qua đường uống, thường là hai lần mỗi ngày vào buổi sáng và buổi tối hoặc theo chỉ dẫn của bác sĩ. Tốt nhất nên dùng thuốc với một ly nước đầy (240 ml) trong vòng 30 phút sau khi ăn. Nuốt nguyên viên nén. Không nghiền nát hoặc chia nhỏ các viên nén.
Capecitabine thường được dùng hàng ngày trong vòng hai tuần, sau đó dừng lại trong một tuần. Quá trình điều trị này có thể được lặp đi lặp lại theo chỉ dẫn của bác sĩ.
Nếu bạn có dùng bất kỳ sản phẩm kháng axit nào có chứa nhôm hoặc magiê, hãy dùng Capecitabine 2 giờ trước hoặc sau khi uống các loại thuốc kháng axit này vì chúng có thể thay đổi cách cơ thể bạn hấp thụ Capecitabine.
Liều lượng được dựa trên tình trạng sức khỏe của bạn, trọng lượng cơ thể, và khả năng đáp ứng với điều trị. Bạn có thể được dùng các dạng kết hợp của các viên thuốc có kích cỡ khác nhau. Hãy chú ý đến liều lượng và kích thước viên thuốc để tránh dùng thuốc không đúng.
Không tăng liều hoặc dùng thuốc này thường xuyên hơn so với chỉ định mà không có sự chấp thuận của bác sĩ. Tình trạng của bạn sẽ không được cải thiện nhanh hơn, và nguy cơ tác dụng phụ nghiêm trọng có thể tăng.
Vì thuốc này có thể được hấp thụ qua da, phụ nữ có thai hoặc những người có thể có thai không nên cầm hoặc chạm vào thuốc này.
Liều dùng capecitabine cho người lớn là gì?
Liều thông thường cho người lớn mắc bệnh ung thư vú:
Để sử dụng trong điều trị ở các bệnh nhân ung thư vú di căn kháng với phác đồ hóa trị liệu chứa paclitaxel và anthracycline hoặc kháng với paclitaxel và cho bệnh nhân không được chỉ định bổ sung anthracycline (ví dụ, bệnh nhân đã nhận được liều tích lũy là 400 mg/m2 doxorubicin hoặc tương đương doxorubicin).
Liều khuyến cáo của Capecitabine là 1.250 mg/m2 bằng đường uống hai lần mỗi ngày (sáng và tối, tương đương với 2.500 mg/m2 tổng liều hàng ngày) trong vòng 2 tuần , nghỉ sử dụng thuốc trong 1 tuần tiếp theo(chu kỳ 3 tuần). Capecitabine nên uống với nước trong vòng 30 phút sau bữa ăn.
Ngoài ra, liều 1.000 mg/m2 bằng đường uống hai lần mỗi ngày (sáng và tối, tương đương với 2.000 mg/m2 tổng liều hàng ngày) trong 2 tuần với 1 tuần nghỉ có thể thích hợp.
Liều thông thường cho người lớn mắc bệnh ung thư đại trực tràng:
Được sử dụng như dòng trị liệu đầu tiên cho những bệnh nhân ung thư đại trực tràng di căn khi liệu pháp điều trị một mình với fluoropyrimidine được ưu tiên.
Liều khuyến cáo của Capecitabine là 1.250 mg/m2 bằng đường uống hai lần mỗi ngày (sáng và tối, tương đương với 2.500 mg/m2 tổng liều hàng ngày) trong vòng 2 tuần , nghỉ sử dụng thuốc trong 1 tuần tiếp theo(chu kỳ 3 tuần). Capecitabine nên uống với nước trong vòng 30 phút sau bữa ăn.
Ngoài ra, liều 1.000 mg/m2 bằng đường uống hai lần mỗi ngày (sáng và tối, tương đương với 2.000 mg/m2 tổng liều hàng ngày) trong 2 tuần với 1 tuần nghỉ có thể thích hợp.
Liều dùng capecitabine cho trẻ em là gì?
Liều dùng cho trẻ em vẫn chưa được nghiên cứu và quyết định. Hãy hỏi ý kiến bác sĩ nếu bạn định dùng thuốc này cho trẻ.
Capecitabine có những hàm lượng nào?
Capecitabine có những dạng và hàm lượng sau:
Viên nén, thuốc uống: 150mg, 500mg.
Bạn nên làm gì trong trường hợp khẩn cấp hoặc dùng quá liều?
Trong trường hợp khẩn cấp hoặc quá liều, gọi ngay cho Trung tâm cấp cứu 115 hoặc đến trạm Y tế địa phương gần nhất.
Các triệu chứng quá liều có thể bao gồm:
- Bệnh tiêu chảy;
- Buồn nôn;
- Nôn;
- Đau bụng;
- Sốt, ớn lạnh, đau họng, hoặc các dấu hiệu khác của nhiễm trùng;
- Phân màu đen, hắc ín;
- Nước tiểu màu đỏ;
- Bầm tím hoặc chảy máu bất thường;
- Mệt mỏi bất thường hoặc yếu.
Bạn nên làm gì nếu quên một liều?
Nếu bạn quên dùng một liều thuốc, hãy uống càng sớm càng tốt. Tuy nhiên, nếu gần với liều kế tiếp, hãy bỏ qua liều đã quên và uống liều kế tiếp vào thời điểm như kế hoạch. Không uống gấp đôi liều đã quy định.